หากเอ่ยถึงพืชสมุนไพรอย่างกะเพรา เชื่อว่าทุกคนต่างต้องรู้จักกันเป็นอย่างดีอย่างแน่นอน เรียกว่าแทบทุกครั้งที่ไปสั่งอาหารตามร้านอาหาร หากคิดอะไรไม่ออกเราก็มักจะต้องนึกถึงข้าวผัดกะเพราเป็นเมนูแรกๆ เลยก็ว่าได้จนได้ชื่อว่าเป็นเมนูสิ้นคิดกันเลยทีเดียว แต่ประโยชน์ของกะเพรานั้นเรียกว่าไม่ธรรมดาเลยจริงๆ โดยกะเพราทั่วไปในบ้านเรามีอยู่ด้วยกัน 2 ชนิด ได้แก่ กะเพราแดง และกะเพราขาว ซึ่งกะเพรานั้นเป็นพืชสมุนไพรที่อุดมไปด้วยฟอสฟอรัส, แคลเซียม และเหล็ก ที่มีประโยชน์ต่อร่างกายอย่างยิ่ง
ลักษณะทั่วไปของกะเพรา
กะเพรา (Sacred basil, Holy basil) จัดเป็นพืชสวนครัวที่เป็นไม้ล้มลุกทรงพุ่มที่มีความสูงของลำต้นประมาณ 30 – 60 เซนติเมตร ซึ่งมีบริเวณโคนต้นค่อนข้างแข็ง โดยหากเป็นลำต้นของกะเพราขาวจะมีลำต้นสีเขียวแกมขาว แต่หากเป็นกะเพราแดงจะมีลำต้นสีแดงแกมเขียว พร้อมขนอ่อนๆ ขึ้นปกคลุมบริเวณยอด ส่วนใบนั้นจะมีลักษณะบริเวณขอบใบเป็นคลื่นๆ หรือคล้ายฟันเลื่อย มีขนาดเล็กออกมามายมายอยู่เต็มลำต้น โดยจะออกเป็นใบเดี่ยวรูปรีสีเขียว ส่วนบริเวณโคนใบจะแหลม และปลายใบออกแหลมหรือมน ส่วนบริเวณดอกกะเพราจะมีสีขาวอมแดงหรือม่วง ออกเป็นช่ออยู่ตามบริเวณปลายยอดของลำต้นแบบเป็นชั้นๆ ดูคล้ายกับฉัตร และผลจะเล็กๆ มีอยู่ทั้งหมด 4 ผลด้วยกัน โดยเป็นผลแห้ง พร้อมทั้งมีเมล็ดรูปไข่สีดำหรือน้ำตาลอยู่ภายในผล มีรสฉุนและร้อนที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะของกะเพรา ซึ่งกะเพรานี้เป็นพืชสวนครัวที่สามารถปลูกขึ้นได้ง่ายมากๆ แถมปราศจากโรคหรือแมลงรบกวน ซึ่งเจริญเติบโตได้ดีโดยเฉพาะในช่วงหน้าฝน สามารถขยายพันธุ์ได้โดยการเพาะเมล็ด
ประโยชน์และสรรพคุณของกะเพรา
หากพูดถึงกะเพราหลายคนย่อมนึกไปถึงเอกลักษณ์ของกลิ่นหอมอย่างเป็นธรรมชาติ ทั้งยังนำมาประกอบเมนูอาหารได้อย่างเลิศรสแสนอร่อย ทว่าขณะเดียวกัน ภายใต้กลิ่นหอมที่หลายคนคุ้นเคย ประโยชน์และสรรพคุณของกะเพรายังมีมากมายเหนือกว่าที่เราคิดไม่ถึง มาดูกันนะคะว่ามีอะไรบ้าง
– ช่วยแก้อาการจุกเสียดหรือแน่นท้อง รวมทั้งช่วยขับลมได้ดี ทำให้รู้สึกสบายท้อง ไม่แน่นอึดอัดในระหว่างรับประทานหรือหลังรับประทานอาหาร
– ช่วยให้ระบบย่อยอาหารทำงานได้อย่างดีมีประสิทธิภาพ สามารถย่อยอาหารต่างๆ ได้ ไม่ทำให้เกิดอาการท้องอืดหรือบวมจากอาหารไม่ย่อย
– มีสรรพคุณจัดเป็นยาอายุวัฒนะประเภทหนึ่งของพืชสมุนไพรไทยที่ช่วยให้ผู้รับประทานมีสุขภาพที่ดี แข็งแรง และอายุยืน
– ช่วยป้องกันและบรรเทาอาการหวัดได้ ทำให้ร่างกายเกิดความอบอุ่น
– ช่วยแก้โรคธาตุพิการ รวมทั้งอาการตานขโมยในเด็ก
– ช่วยบรรเทาอาการคลื่นไส้อาเจียน หรือเวียนศีรษะ
– ช่วยป้องกันและรักษาอาการหลอดลมอักเสบได้
– ช่วยขับลม รวมทั้งป้องกันและบรรเทาการเกิดแผลในกระเพาะอาหารที่ส่งผลให้เกิดอาการปวดท้องเรื้อรังตามมา
– ช่วยแก้อาการปวดท้อง ท้องร่วง หรือท้องเสียได้ดี
– ช่วยป้องกันและยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อจุลินทรีย์บางประเภท และเชื้อโรคต่างๆ ในร่างกายได้
– ช่วยป้องกันและยับยั้งการก่อเกิดขึ้นของเซลล์มะเร็งต่างๆ ภายในร่างกายได้ดี เนื่องจากในกะเพรามีสารที่สามารถช่วยยับยั้งไม่ให้สารอะฟลาทอกซินหรือสารพิษที่เจือปนมากับอาหารเข้าสู่ร่างกายจนก่อเกิดเป็นมะเร็งได้นั่นเอง
– ช่วยลดระดับคอเลสเตอรอลและน้ำตาลในเลือดลง รวมทั้งช่วยขับไขมันและน้ำตาลส่วนเกินต่างๆ ออกจากร่างกายได้ จึงสามารถช่วยป้องกันโรคเบาหวานได้
– ช่วยเพิ่มระดับไขมันชนิดดีเข้าสู่ร่างกาย พร้อมขับไขมันชนิดเลวออกจากร่างกายได้มากขึ้น ทำให้ร่างกายปราศจากไขมันชนิดไม่ดีที่มักมาเกาะอยู่ตามผนังหลอดเลือดหรือส่วนต่างๆ ของร่างกาย ซึ่งก่อให้เกิดโรคอ้วนและโรคต่างๆ โดยเฉพาะไขมันทรานส์
– ช่วยให้ผู้หญิงหลังคลอด มีน้ำนมให้ลูกดื่มได้มากขึ้น เพราะมีส่วนกระตุ้นการผลิตน้ำนม
– สามารถนำไปสกัดใช้เป็นยาไล่ยุงหรือแมลงได้
– ช่วยดับกลิ่นคาวของเนื้อสัตว์ต่างๆ เพื่อใช้ในการประกอบอาหารได้ดี
– ช่วยป้องกันและแก้ปัญหาการเกิดกลิ่นปาก
ซึ่งด้วยคุณประโยชน์ที่มากมายหลากหลายของกะเพรานี้ ประกอบกับรสชาติอันหอมอร่อยที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะของกะเพรา ทำให้มีหลายๆ คนต่างติดใจในรสชาติ และชื่นชอบการรับประทานเมนูกะเพรา ซึ่งกะเพราไม่ได้สามารถนำมาทำเป็นผัดกะเพราเพียงเมนูเดียวเท่านั้น แต่ยังสามารถนำมาประกอบอาหารได้อีกหลากหลายเมนูเลยทีเดียว ไม่ว่าจะเป็นแกงต่างๆ อย่างแกงเขียวหวาน, แกงป่า, แกงคั่วและแกงเลียง รวมทั้งสามารถนำมาทอดให้กรอบแล้วโรยหน้าบนอาหารเมนูต่างๆ ได้อีกด้วย
