สมุทรสงคราม เป็นจังหวัดในภาคกลาง (หากจำแนกละเอียดก็ถือเป็นส่วนหนึ่งของภาคตะวันตก) มีขนาดพื้นที่เล็กที่สุดของประเทศ คือ 416.7 ตารางกิโลเมตร ทั้งยังมีประชากรน้อยเป็นอันดับ 2 ของประเทศด้วย นับเป็นจังหวัดที่มีความอุดมสมบูรณ์ทางทรัพยากรธรรมชาติสิ่งแวดล้อมและมีชาย ฝั่งทะเลติดอ่าวไทยยาวประมาณ 23 กิโลเมตร ไม่มีภูเขาหรือเกาะ มีลักษณะเป็นที่ราบลุ่มโดยพื้นที่ฝั่งตะวันตกจะสูงกว่าฝั่งตะวันออกเล็กน้อย
ปลายปี พ.ศ. 2550 กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์เผยผลสำรวจดัชนีความมั่นคงของมนุษย์ พบว่าสมุทรสงครามเป็นจังหวัดที่มีความมั่นคงของมนุษย์สูงที่สุดในประเทศไทย
หน่วยการปกครอง
การปกครองแบ่งออกเป็น 3 อำเภอ คือ อำเภอเมือง อำเภออัมพวา และอำเภอบางคนที
คำขวัญประจำจังหวัด
เมืองหอยหลอด ยอดลิ้นจี่ มีอุทยาน ร.2 แม่กลองไหลผ่าน นมัสการหลวงพ่อบ้านแหลม
ตราประจำจังหวัด
รูปกลองรอยน้ำ ซื่อเดิมของจังหวัดนี้คือเมืองแม่กลอง เพราะตั้งอยูริมฝั่งลำแม่นำแม่กลอง ซึ่งเป็นเส้นทางคมนาคมสำคัญมาแต่สมัยโบราณ ตราของจังหวัดจึงทำเป็นรูปกลองลอยนำ สองฟากฝั่งเป็นต้นมะพร้าว อันเป็นสัญลักษณ์อาชีพหลักของจังหวัด
ต้นไม้ประจำจังหวัด
สนทะเล
ดอกไม้ประจำจังหวัด
จิกทะเล
สถานที่สำคัญ
แหล่งท่องเที่ยว
ดอนหอยหลอด ตลาดน้ำ วัดเพชรสมุทรวรวิหาร (วัดบ้านแหลม) วัดจุฬามณี วัดอัมพวันเจติยาราม วัดภุมรินทร์กุฏีทอง งานลิ้นจี่ประจำปี อุทยานพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
