จังหวัดลำปาง เป็นจังหวัดหนึ่งในภาคเหนือตอนบน ภูมิประเทศอุดมสมบูรณ์ด้วยป่าไม้และภูเขาสูง มีประวัติศาสตร์เก่าแก่ยาวนาน มีชื่อเดิมว่า เขลางค์นคร เป็นที่รู้จักกันดีอีกชื่อหนึ่งว่า เมืองรถม้า
นครลำปางเป็นเมืองสำคัญเมืองหนึ่งในล้านนา เป็นจุดศูนย์รวมทางด้านศิลปะ วัฒนธรรม สถาปัตยกรรมล้านนาอันโดดเด่น สมัยกรุงศรีอยุธยา อาณาจักรล้านนารวมไปถึงนครลำปางได้ตกเป็นเมืองขึ้นของพม่ามานานนับสองร้อยปี ดังนั้นสถาปัตยกรรม วัดวาอาราม โบราณสถานต่าง ๆ ในเมืองลำปางจึงได้รับอิทธิพลของศิลปะพม่าเห็นได้อย่างชัดเจน อาทิ วัดศรีชุม วัดพระแก้วดอนเต้าฯ ช่วงสมัยพม่าปกครองอาณาจักรล้านนารวมไปถึงเมืองลำปางไม่ได้สร้างคุณประโยชน์แก่บ้านเมือง มิหนำซ้ำยังกระทำการย่ำยีข่มเหงชาวบ้านจนทำให้ชาวเมืองเกลียดชังไปทั่ว จนกระทั่งได้เกิดวีรบุรุษผู้กล้าแห่งบ้านปกยางคก (ปัจจุบันอยู่อำเภอห้างฉัตร) นามว่า เจ้าพ่อทิพย์ช้าง ท่านได้รวบรวมชาวเมืองขับไล่พม่าพ้นเมืองลำปางได้สำเร็จ พร้อมกันนี้ชาวเมืองจึงพากันสถาปนาท่านขึ้นเป็นเจ้าเมืองลำปาง มีพระนามว่า พญาสุวฤๅไชยสงคราม เวลานั้นเมืองลำปางเป็นเมืองเดียวในล้านนาที่ปราศจากอำนาจปกครองจากพม่า
กาลเวลาต่อมาลูกหลานของท่านได้กอบกู้เอกราชขับไล่พม่าจากแผ่นดินล้านนา และได้เป็นเจ้าหลวงเชียงใหม่ ลำพูน น่าน และต้นตระกูลของท่านมีนามปรากฏในพงศาวดารว่าราชวงศ์ทิพย์จักราธิวงศ์ในสมัยรัชกาลที่ 5 ได้มีการปฏิรูประบอบการปกครองเป็นระบอบมณฑล เมืองลำปางขึ้นอยู่กับมณฑลพายัพ (เมืองเชียงใหม่) และมณฑลมหาราษฎร์ (เมืองแพร่) ต่อมาสมัยรัชกาลที่ 6 ได้เปลี่ยนแปลงเป็นจังหวัด เมืองลำปางจึงมีฐานะเป็นจังหวัดหนึ่งตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา
หน่วยการปกครอง
การปกครองแบ่งออกเป็น 13 อำเภอ คือ อำเภอเมือง อำเภอเถิน อำเภอแม่พริก อำเภอเกาะคา อำเภองาว อำเภอแจ้ห่ม อำเภอวังเหนือ อำเภอแม่ทะ อำเภอสบปราบ อำเภอเสริมงาม อำเภอห้างฉัตร อำเภอแม่เมาะ และอำเภอเมืองปาน
คำขวัญประจำจังหวัด
ถ่านหินลือชา รถม้าลือลั่น เครื่องปั้นลือนาม งามพระธาตุลือไกล ฝึกช้างใช้ลือโลก
ตราประจำจังหวัด
ตราประจำจังหวัดลำปาง
รูปไก่อยู่ในมณฑป ตามตำนานเดิมเมืองนี้มีชื่อว่า กุกกุฏนคร กุกกุฏะ แปลว่า ไก่ ดวงตราของจังหวัดจึงเป็นรูปไก่อยู่ในมณฑป
ต้นไม้ประจำจังหวัด
ต้นกระเจา
ดอกไม้ประจำจังหวัด
ดอกธรรมรักษา
สถานที่สำคัญ
แหล่งท่องเที่ยว
วัดพระแก้วดอนเต้า วัดพระธาตุลำปางหลวง ศูนย์อนุรักษ์ช้างไทย อำเภอห้างฉัตร บ่อน้ำพุร้อนแจ้ซ้อน อุทยานแห่งชาติแจ้ซ้อน อุทยานแห่งชาติดอยขุนตาน ชายแดนติดต่อลำพูน-ลำปาง ถ้ำผาไท อำเภองาว วัดพระเจดีย์ซาวหลังอำเภอเมือง น้ำตกวังแก้วอำเภอวังเหนือ เขื่อนกิ่วลม ที่กั้นแม่น้ำวัง ศาลเจ้าพ่อประตูผาอำเภองาว ตลาดทุ่งเกวียน สวนสาธารณะหนองกระทิง เหมืองถ่านหินลิกไนต์ ซากภูเขาไฟ บ้านผาลาด ทุ่งดอกบัวตอง ใกล้ๆกับเหมืองลิกไนต์ อุทยานแห่งชาติแจ้ซ้อน อุทยานแห่งชาติดอยหลวง อุทยานแห่งชาติดอยจง อุทยานแห่งชาติถ้ำผาไท อุทยานแห่งชาติแม่วะ พื้นที่สงวนชีวมณฑลสวนสัก ห้วยทาก
รหัสไปรษณีย์ลำปาง ( lampang postcode / zipcode )
