สำหรับกระชายนั้นจัดได้ว่าเป็นพืชสมุนไพรที่หลายบ้านต่างมีติดครัวกัน โดยในประเทศไทยบ้านเราจะมีกระชายอยู่ 3 ชนิด ได้แก่ กระชายเหลือง, กระชายดำ และกระชายแดง ซึ่งแต่ละชนิดล้วนแต่มีสรรพคุณที่มีประโยชน์ต่อร่างกายของเราทั้งสิ้น โดยกระชายนั้นสามารถนำมาใช้ได้แทบทั้งต้นไม่ว่าจะเป็นราก, เหง้า หรือใบ เรียกว่าอุดมด้วยคุณค่าและรวยสรรพคุณอย่างยิ่งเลยทีเดียว
ลักษณะทั่วไปของกระชาย
กระชาย (Ghinese Ginger, Fingerroot) จัดเป็นพืชสมุนไพรที่อยู่ในวงศ์เดียวกันกับขิง มีแหล่งกำเนิดอยู่ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ โดยกระชายจัดเป็นไม้ล้มลุกชนิดหนึ่งที่สามารถแตกหน่อได้ มีเหง้าสั้นๆ และรากที่อวบ ซึ่งจะมีลักษณะเป็นรูปทรงไข่หรือทรงกระบอกค่อนข้างยาว บริเวณปลายเรียว โดยมีความยาวของลำต้นอยู่ที่ประมาณ 4 – 10 เซนติเมตร มีสีน้ำตาลอ่อน ออกมาเป็นกระจุก โดยจะมีกลิ่นหอมที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัวของกระชาย ส่วนใบนั้นจะเป็นรูปทรงรีออกอยู่เหนือบริเวณพื้นดินเป็นใบเดี่ยวๆ ออกแบบเรียงสลับ โดยมีบริเวณขอบใบเรียบ โคนมนหรือแหลม และปลายแหลม ส่วนดอกของต้นกระชายนี้จะมีสีขาวอมชมพูอ่อนๆ หรืออาจมีสีขาว ออกเป็นช่อแบบช่อเชิงลดตามบริเวณยอดระหว่างกาบใบคู่ในสุด และผลนั้นเมื่อแก่แล้วจะแตกออกเป็นสามเสี่ยง พร้อมกับภายในมีเมล็ดค่อนข้างใหญ่อยู่
ประโยชน์และสรรพคุณของกระชาย
– ช่วยบำรุงธาตุต่างๆ ภายในร่างกาย ช่วยให้มีสุขภาพที่ดีและแข็งแรง จัดเป็นยาอายุวัฒนะชนิดหนึ่ง
– ช่วยแก้อาการวิงเวียนศีรษะ หรือเป็นลม รวมทั้งอาการเจ็บหรือแน่นหน้าอก
– ช่วยเสริมสร้างบำรุงกำลังวังชาให้แก่ร่างกาย โดยเฉพาะในด้านสมรรถภาพทางเพศ ช่วยให้ไม่เสื่อมสมรรถภาพทางเพศ หรือภาวะนกเขาไม่ขันได้ดี
– ช่วยป้องกันอาการต่อมลูกหมากโต รวมทั้งอาการไส้เลื่อนในผู้ชาย ตลอดจนช่วยบำรุงมดลูกในผู้หญิงด้วย
– ช่วยปรับความสมดุลของฮอร์โมนต่างๆ ภายในร่างกาย
– ช่วยบำรุงกระดูกให้แข็งแรง ไม่เสี่ยงต่อภาวะกระดูกพรุนหรือเปราะหักง่าย และป้องกันภาวะกระดูกอ่อนเสื่อม
– ช่วยบำรุงหัวใจ บำรุงสมอง และปรับระดับความดันโลหิตให้อยู่ในภาวะปกติ
– ช่วยรักษาอาการปากแห้ง เป็นแผล หรือปากเปื่อย รวมทั้งฝ้าขาวในปาก
– ช่วยรักษาอาการท้องเสีย หรือท้องร่วง ทำให้ระบบขับถ่ายเป็นปกติ ไม่เสี่ยงต่อโรคริดสีดวง หรือโรคในลำไส้ต่างๆ
– ช่วยป้องกันการเกิดโรคกระเพาะ ทำให้กระเพาะสามารถทำงานได้เป็นปกติ
– ช่วยให้สุขภาพผมแลหนังศีรษะแข็งแรง สามารถแก้ปัญหาผมบาง ผมหงอก และผมร่วงได้
– ช่วยดับกลิ่นคาวของเนื้อสัตว์ต่างๆ ที่นำมาประกอบอาหารได้ดี แถมยังช่วยเพิ่มรสชาติความอร่อยให้แก่เมนูจานโปรดของคุณได้อีกด้วย
– สามารถนำมาใช้เพื่อขับไล่แมลงต่างๆ ที่มารบกวนได้
– ช่วยป้องกันอาการอักเสบเรื้อรังต่างๆ ภายในร่างกาย เนื่องจากกระชายมีฤทธิ์ในการต้านอาการอักเสบได้เป็นอย่างดี เมื่อเรารับประทานอย่างต่อเนื่องเป็นประจำ กระชายจะมีคุณสมบัติเทียบเท่ากับยาแอสไพรินที่จะช่วยลดอาการอักเสบเรื้อรังต่างๆ ได้
– ช่วยป้องกันหรือลดอัตราเสี่ยงต่อการเกิดโรคมะเร็งได้สูง เนื่องจากในกระชายจะมีสารที่คุณสมบัติในการต่อต้านการกลายพันธุ์ของเนื้องอก
กระชายที่ได้รับความนิยมในการนำมาใช้
สำหรับกระชายที่เรานิยมใช้กันนั้นมีอยู่ด้วยกัน 2 ชนิด ได้แก่ กระชายเหลือง และกระชายดำ ซึ่งกระชายนี้อุดมไปด้วยคุณค่าและประโยชน์นานาจนถึงขั้นที่วงการแพทย์แผนไทยเราให้สมญานามแก่กระชายว่าเป็นโสมไทยกันเลยทีเดียว เรียกว่าคล้ายคลึงกับโสมเกาหลีกันเลยก็ว่าได้ ซึ่งคนไทยเรานิยมนำมาเป็นส่วนประกอบของอาหารหลากหลายเมนู โดยเฉพาะอย่างยิ่งในแกงป่า หรือประเภทผัดเผ็ดต่างๆ และส่วนของกระชายที่นิยมนำมาใช้กันมากที่สุดก็คงจะเป็นรากของกระชาย หรือนมกระชาย เนื่องจากกลิ่นอันเป็นเอกลักษณ์ที่โดดเด่นของกระชาย และรสชาติอันเผ็ดร้อนอันเป็นเอกลักษณ์ ทำให้กระชายกลายเป็นที่นิยมและชื่นชอบถูกปากของใครหลายๆ คนนั่นเอง
นอกจากกระชายสามารถนำมาประกอบอาหารรับประทานแบบได้ประโยชน์ต่างๆ แล้ว ยังสามารถนำกระชายมาคั้นน้ำดื่มได้อีกด้วย ซึ่งช่วยให้ร่างกายสดชื่นและกระปรี้กระเปร่าได้เป็นอย่างดีทีเดียว แต่หากนำมาทำเป็นน้ำกระชายดื่มควรรีบดื่มให้หมด ไม่ควรคั้นเก็บไว้นานเกิน 1 สัปดาห์ เนื่องจากจะลดคุณค่าและความหอมของกระชายลงนั่นเอง
