นราธิวาส มีพื้นที่ทั้งหมดประมาณ 4,475.430 ตารางกิโลเมตร ตั้งอยู่บนชายฝั่งทะเลด้านตะวันออกของแหลมมลายู สภาพภูมิประเทศโดยทั่วไปเป็นป่าและภูเขาประมาณ 2/3 ของพื้นที่ทั้งหมด พื้นที่ราบส่วนใหญ่อยู่ติดกับบริเวณอ่าวไทยและที่ราบลุ่ม แม่น้ำ 4 สาย คือ แม่น้ำสายบุรี แม่น้ำบางนรา แม่น้ำตากใบ และแม่น้ำสุไหงโก-ลก จังหวัดนราธิวาสมีภูมิอากาศแบบร้อนชื้น มีเพียง 2 ฤดู คือ ฤดูร้อน และฤดูฝน ช่วงที่ฝนตกมากที่สุด คือ ช่วงระหว่างเดือนพฤศจิกายนถึงธันวาคม อุณหภูมิโดยเฉลี่ย 27-29 องศาเซลเซียส อยู่ห่างจากกรุงเทพฯ ทางรถยนต์ 1,149 กิโลเมตร และทางรถไฟประมาณ 1,116 กิโลเมตร (สถานีตันหยงมัส) การเดินทางสามารถไปได้สะดวกทั้งทางรถยนต์ รถไฟ และทางเครื่องบิน
นราธิวาส เดิมเป็นเพียงหัวเมืองชายแดนภาคใต้ หนึ่งในแปดหัวเมือง อันได้แก่ ปัตตานี หนองจิก ยะหริ่ง สายบุรี ระแงะ รือมัง จาลอ หรือยาลอ และจะนะ ประชากรใช้ภาษามลายูพื้นเมืองเป็นภาษาพูด ส่วนภาษาเขียนเป็นภาษาอาหรับดัดแปลง การอ่านเป็นภาษามลายูและโรมันมาเป็นภาษายาวี ประชากรส่วนใหญ่นับถือศาสนาอิสลาม ในขณะนั้น นราธิวาสมีสภาพเป็นเพียงหมู่บ้านแห่งหนึ่งชื่อว่า “บ้านบางนรา” เพราะตั้งอยู่ริมแม่น้ำบางนราใกล้กับทะเล มีการปกครองขึ้นกับเมืองสายบุรี ครั้นต่อมาถูกโอนมาขึ้นกับเมืองระแงะ ในปี พ.ศ. 2449 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้รวมหัวเมืองทั้งหมดเป็นมณฑลเทศาภิบาล เรียกว่า มณฑลปัตตานี ในช่วงเวลานั้นทางราชการได้ย้ายศาลาว่าการจากเมืองสายบุรีมาตั้งอยู่ที่บ้าน บางนรา ด้วยเหตุที่ว่าบริเวณที่ตั้งของบ้านบางนรานั้นได้เจริญเป็นชุมชนใหญ่ มีการค้าทั้งทางบกและทางทะเลคึกคักกว่าเมืองสายบุรี ดังนั้น จึงได้ลดฐานะเมืองระแงะและเมืองสายบุรีลงมาขึ้นกับเมืองบางนราแทน จนกระทั่งถึงปี พ.ศ. 2458 พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวได้ทรงเปลี่ยนชื่อเมืองบางนราเป็น นราธิวาส
หน่วยการปกครอง
การปกครองแบ่งออกเป็น 12 อำเภอ คือ อำเภอเมืองนราธิวาส อำเภอตากใบ อำเภอแว้ง อำเภอยี่งอ อำเภอสุไหงโก-ลก อำเภอสุไหงปาดี อำเภอบาเจาะ อำเภอระแงะ อำเภอรือเสาะ อำเภอศรีสาคร อำเภอสุคิริน และอำเภอจะแนะ
ชื่อจังหวัดนราธิวาสภาษาอังกฤษ Narathiwat
คำขวัญประจำจังหวัด
ทักษิณราชตำหนัก ชนรักศาสนา นราทัศน์เพลินตา บาโจตรึงใจ แหล่งใหญ่แร่ทอง ลองกองหอมหวาน
ตราประจำจังหวัด
เดิมเป็นรูปต้นยางกับคนกรีดยาง ซึ่งหมายถึงอาชีพในการทำสวนยางพาราของชาวเมืองนราธิวาศส่งยางไปจำหน่ายยังต่างประเทศปีละมากๆ ต่อมาได้เปลี่ยนเป็นรูปเรือใบเต็มลำกำลังแล่นกางใบ
ต้นไม้ประจำจังหวัด
ตะเคียนชันตาแมว
ดอกไม้ประจำจังหวัด
บานบุรีเหลือง
ผลไม้ประจำจังหวัด
ลองกองหวาน
สถานที่สำคัญ
แหล่งท่องเที่ยว
น้ำตกบาโจ หาดนราทัศน์ หมู่บ้านชาวประมงบางนรา พระพุทธทักษิณมิ่งมงคล พระตำหนักทักษิณราชนิเวศน์ เขาตันหยงมัส สุไหงโกลก น้ำตกฉัตรวารี พระเจดีย์ศิริมหามายา
บทความที่น่าสนใจ
ประเทศไทยมีกี่จังหวัด
ชื่อจังหวัดภาษาอังกฤษ
ตัวย่อชื่อจังหวัด
รหัสจังหวัด
ภาคกลางมีกี่จังหวัด
ภาคเหนือมีกี่จังหวัด
ภาคอีสานมีกี่จังหวัด
ภาคใต้มีกี่จังหวัด
ภาคตะวันออกมีกี่จังหวัด
ภาคตะวันตกมีกี่จังหวัด