จังหวัดหนองคาย เป็นจังหวัดในภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบน มีพื้นที่ส่วนใหญ่ติดฝั่งแม่น้ำโขง ตรงข้ามกับประเทศลาว มีพื้นที่แคบแต่ยาว มีชื่อเสียงด้านการท่องเที่ยว โดยเฉพาะการชมบั้งไฟพญานาคในวันออกพรรษา มีพื้นที่ประมาณ 7,739.28 ตารางกิโลเมตร เป็นจังหวัดชายแดนภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย ตั้งอยู่บริเวณฝั่งขวาของแม่น้ำโขง ตรงข้ามกับท่าเดื่อของสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว
ในปี พ.ศ. 2369 สมัยรัชกาลที่ 3 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ เจ้าอนุวงศ์แห่งเมืองเวียงจันทน์กบฏไม่ยอมขึ้นกับไทยอีก และได้ยกกองทัพมากวาดต้อนผู้คนในเขตแดนไทยกลับไป ในการปราบกบฏดังกล่าว ท้าวสุวอธรรมาได้ยกทัพจากเมืองยโสธรมาช่วยกองทัพที่ยกไปจากกรุงเทพฯ จนสามารถมีชัยเหนือเจ้าอนุวงศ์และจับกุมตัวลงมากรุงเทพฯ ได้สำเร็จ รัชกาลที่ 3 จึงพระราชทานบำเหน็จให้ท้าวสุวอธรรมาเลือกทำเลที่จะสร้างเมืองขึ้นรวม 4 แห่ง ซึ่งในที่สุดท้าวสุวอธรรมาได้เลือกสร้างเมืองที่บ้านไผ่ เรียกชื่อว่าเมืองหนองคาย เมื่อ พ.ศ. 2370 ต่อมาในปี พ.ศ. 2434 เมืองหนองคายได้เป็นสถานที่ตั้งมณฑลลาวพรวน จนกระทั่ง พ.ศ. 2436 จึงได้ย้ายไปตั้งที่ทำการมณฑลที่บ้านหมากแข้ง เนื่องจากได้เสียดินแดนฝั่งซ้ายแม่น้ำโขงให้กับฝรั่งเศส ต่อมาในปี พ.ศ. 2443 ได้จัดตั้งมณฑลอุดรขึ้นที่บ้านหมากแข้ง เมืองหนองคาย จึงมีฐานะเป็นเมืองหนึ่งของมณฑลอุดร หลังจากยกเลิกการปกครองแบบมณฑลเทศา ภิบาลในปี พ.ศ. 2476 จังหวัดหนองคายซึ่งขึ้นกับมณฑลอุดรได้แยกตัวออกมาเป็นจังหวัดหนองคายใน ปัจจุบัน
จังหวัดหนองคายได้รับการจัดอันดับจากนิตยสาร Modern Maturity ของสหรัฐเมื่อ พ.ศ. 2544 ว่าเป็นเมืองที่น่าอยู่สำหรับผู้สูงอายุชาวอเมริกันอันดับที่ 7 ของโลก
หน่วยการปกครอง
การปกครองแบ่งออกเป็น 17 อำเภอ คือ อำเภอเมืองหนองคาย อำเภอท่าบ่อ อำเภอบึงกาฬ อำเภอพรเจริญ อำเภอโพนพิสัย อำเภอโซ่พิสัย อำเภอศรีเชียงใหม่ อำเภอสังคม อำเภอเซกา อำเภอปากคาด อำเภอบึงโขงหลง อำเภอศรีวิไล อำเภอบุ่งคล้า อำเภอสระใคร อำเภอเฝ้าไร่ อำเภอรัตนวาปี อำเภอโพธิ์ตาก
ชื่อจังหวัดหนองคายภาษาอังกฤษ Nong Khai
อาณาเขต
- ทิศเหนือ ติดกับแม่น้ำโขง ซึ่งกั้นระหว่างประเทศไทยกับประเทศ สปป.ลาว
- ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอบ้านม่วง จังหวัดสกลนคร อำเภอเพ็ญ อำเภอสร้างคอม อำเภอบ้านดุง อำเภอนายูง และอำเภอบ้านผือ จังหวัดอุดรธานี
- ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอปากคาด และอำเภอโซ่พิสัย จังหวัดบึงกาฬ
- ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอปากชม จังหวัดเลย
คำขวัญประจำจังหวัด
วีรกรรมปราบฮ่อ หลวงพ่อพระใส สะพานไทย-ลาว
ตราประจำจังหวัด
รูปกอไผ่ หนองน้ำ และดอกบัว
ต้นไม้ประจำจังหวัด
ชิงชัน
ดอกไม้ประจำจังหวัด
ชิงชัน
สถานที่สำคัญ
แหล่งท่องเที่ยว
หลวงพ่อพระใส อนุสาวรีย์ปราบฮ่อ พระธาตุบังพวน พระเจ้าองค์ตื้อ น้ำตกธารทิพย์ น้ำตกธารทอง วัดภูทอก วัดหินหมากเป้ง น้ำตกเจ็ดสี สะพานมิตรภาพไทยลาว หาดจอมมณี
บทความที่น่าสนใจ
ประเทศไทยมีกี่จังหวัด
ชื่อจังหวัดภาษาอังกฤษ
ตัวย่อชื่อจังหวัด
รหัสจังหวัด
ภาคกลางมีกี่จังหวัด
ภาคเหนือมีกี่จังหวัด
ภาคอีสานมีกี่จังหวัด
ภาคใต้มีกี่จังหวัด
ภาคตะวันออกมีกี่จังหวัด
ภาคตะวันตกมีกี่จังหวัด
